tr 
en 
ISO 14001 belgesi, çevre yönetim sisteminin tasarlanması ve uygulanması için kullanılan uluslar arası bir standarttır. Günümüzde çevrenin korunması gerekliliği git gide artmaktadır. Bu nedenle işletmelerin çevreye verdikleri zararların minimum seviyeye indirilmesi şarttır. Dolayısıyla söz konusu olan bu belge ile işletme faaliyetleri yürütülürken çevrenin korunması amaçlanmaktadır.
ISO 14001 Belgesi Nedir?
Üretim yapılırken kullanılan ürünlerin birçoğu çevreden tedarik edilmektedir. Yani hava, toprak, su, bitki ve daha birçok alan kullanılmaktadır. Bu kullanımların bilinçsiz bir şekilde yapılması çevre kirliliğine ve aynı zamanda kaynakların tükenmesine neden olmaktadır. Bu nedenle oluşan bu sorunlar göz önüne alınarak ISO çevreyi korumak adına ISO 14000 serisini ortaya çıkarmıştır. Bu seride doğal kaynakların kullanımının düzenlenmesi, azaltılması ve aynı zamanda temel ihtiyaç olan alanlara verilen zararların azaltılmasına yönelik düzenlemeler yer almaktadır. Bu nedenle Çevre Yönetim Sistemi ne üretildiği ile değil nasıl üretildiği ile ilgilenmektedir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesidir. Yukarıda bahsedilen tüm amaçlar bu belge için geçerlidir. İşletmelerin neden olduğu çevre zararının en aza indirgenmesi amaçlanmıştır. Söz konusu belge 5 temel prensip baz alınarak oluşturulmaktadır.
ISO 14001 Belgesinin Prensipleri
Baz alınan 5 temel prensip aşağıdaki gibidir:
- Planlama: Bu prensip işletme faaliyetlerinin, ürün ve hizmetlerinin çevresel boyutlarının belirlenmesini kapsamaktadır. Taahhütlerin gerçekleştirilmesi için hedefler tespit edilmelidir. Aynı zamanda belirlenen hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilmesi gereken faaliyetler programlanmalıdır.
- Yükümlülük Altına Girme ve Politika: İşletme çevre politikasını belirlemeli ve ISO 14001 standartlarına bağlılık taahhüdünde bulunmalıdır.
- Kontrol ve Düzeltici Faaliyet: Kurum çevreye yönelik uygulamalarının başarı derecesini ölçmeli ve değerlendirmelidir.
- Uygulama ve İşlem: Çevre politikasının gerçekleşmesi amacıyla etkili bir uygulama mekanizması geliştirilmelidir.
- Gözden Geçirme ve Geliştirme: Genel çevre faaliyetlerini ve faaliyetlerdeki başarı derecesini geliştirmek için bünyesinde kurduğu çevre yönetim sistemini gözden geçirmelidir.
ISO 14001 Belgesini Alabilecek Firmalar
Üretim faaliyetleri esnasında atık çıktısı bulunan ve aynı zamanda faaliyetleri çevreyi etkileyen her firma bu belgeyi alabilmektedir. Çevre Yönetim Sistemi belgesini alabilecek sektörler aşağıdaki gibidir:
- Yedek parça üretimi yapan firmalar
- Tekstil ve gıda firmaları
- Hastaneler ve sağlık kuruluşları
- İnşaat ve beton sektöründe hizmet veren firmalar
- Tıbbi malzeme / cihaz üretimi yapan firmalar
Çevre Yönetim Sistemi Belgesini Alma Aşamaları
ISO 14001 belgesinin alım aşamaları aşağıdaki gibidir:
- İlk olarak ilgili işletmede durum tespiti gerçekleştirilmektedir.
- Belge alma talebinde bulunan firmanın yasal mevzuatları belirlenir.
- İlgili personeller gerekli eğitimleri alır.
- Gerekli belgeler toplanır.
- Gerçekleştirilmesi gereken süreçler firma sistemine dahil edilir.
- Gerekli hazırlıklar tamamlandıktan sonra belgelendirme için başvurulur.
Çevre Yönetim Sistemi Belgesinin Faydaları
ISO 14001 belgesi işletmelere aşağıdaki faydaları sağlamaktadır:
- İzin ve yetki belgelerinin alınmasını kolay bir hale getirir.
- Herhangi bir çevre politikası gütmeyen firmalara nazaran çevreye verilen zararı minimum seviyeye düşürür.
- Firma çevre dostu bir kuruluş olduğunu uluslar arası alanda tesciller.
- Söz konusu belge doğal kaynakların etkin bir şekilde kullanılmasını sağlar. Bu sayede maliyetler azalır ve verimlilik artar.
- Sürdürülebilirlik açısından oldukça önemlidir.
- Çalışanların çevre bilincinin artmasını sağlar.
- Ulusal ve uluslar arası yasalara uyulmasını sağlar.
- Yüksek rekabetli sektörlerde güçlü bir imaj elde edilmesine yardımcı olur.
- İlgili firmadan kaynaklanan çevre kirliliğinin kademeli olarak azalmasını sağlar.
- Acil durumlarda meydana gelecek çevresel etkilerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
- Yeşil üretim süreçlerinin önemli olduğu pazarlara girmeyi kolaylaştırır.
