Dizel Motorlar Nasıl Çalışır?

: 3 December 2022 / Okuma Süresi : 4 dk. /

Dizel motor, yüksek verim ve güç gerektiren araçlarda yaygın olarak kullanılan ve bu araçlara hareket gücünü veren motorlardır.

Dizel Motorlar Nasıl Çalışır?

 

Dizel motor, kamyon, tren ve traktör gibi ağır vasıtalara güç vermektedir. Bu dikkat çekici motorlar Rudolf Diesel tarafından 1893'te ortaya konan oldukça basit ama şaşırtıcı bir bilimsel ilke sayesinde mümkündür. Dizel motorda, silindire enjekte edilen dizel yakıtın tutuşturulması için hava yüksek bir sıcaklığa sıkıştırılmaktadır. Ortaya çıkan yanma ve genleşme, pistonu hareket ettirir. Böylece yakıtta depolanan kimyasal enerji mekanik enerjiye dönüşür. Bu sayede söz konusu motorlar araçlara güç sağlar.

Dizel Motor Çeşitleri Nelerdir?

Dizel motor üretiminde farklı teknolojiler kullanılmaktadır. Bu nedenle de motorlar bazı çeşitlere ayrılmaktadır. Dizel motorlar;

  • Turbo Direct Injection (TDI),
  • Common Direct Turbo Injection (CDTI)
  • High Pressure Direct Injection (HDI) olmak üzere üç çeşide ayrılmaktadır.

Dizel Motorun Parçaları Nelerdir?

Motor bloğu, diğer tüm motor parçalarını destekleyen ana yapıdır. Bir dizel motorun çalışmasının özünü oluşturan bileşenler ise aşağıdaki gibidir:

  • Kovanlı silindir gömlekleri
  • Piston segmanları takılı pistonlar
  • Motor valfleri - emme ve egzoz valfleri

Dizel Motor Nasıl Çalışır?

Çoğu dizel motor, dört zamanlı bir çevrimde çalışmaktadır. Strok, pistonun silindir boyunca her iki yönde tam hareketini ifade eder. Ayrıca krank millerini döndürürken dört ayrı stroku tamamlar.

Hava, giriş valfi sayesinde silindir odasına düzenli aralıklarla enjekte edilir. Astar içindeki piston, yukarı ve aşağı hareket ederek üzerindeki havayı sıkıştırır.

Piston, endüksiyon strokunun sonuna ulaştığında, giriş valfi kapanır. Diğer pistonlardan gelen güç ve volanın momentumu, pistonun silindirin tepesine gitmesine yardımcı olur. Bu sayede havayı orijinal hacminin yaklaşık yirmide biri kadar sıkıştırır. Bu sıkıştırma, yakıt / hava karışımını ateşleyen, yanmasını ve genleşmesini sağlayan ve pistonu aşağı doğru zorlayarak krank milini döndüren ısıyı üretir.

Piston, silindiri yukarı doğru hareket ettirirken egzoz valfi açılır. Bu sayede yanan ve genleşen gazların egzoz borusundan aşağı inmesine izin verir. Egzoz strokunun sonunda silindir, taze hava yüklemesi için hazır hale gelir. Dizel motor çalışma süreci dört aşamada kategorize edilebilmektedir. Bunlar;

  1. İndüksiyon: Piston delikten aşağı doğru hareket etmeye başladığında giriş valfi açılır. Bu sayede hazneye hava enjekte edilir.
  2. Sıkıştırma: Giriş valfi, strokun sonunda kapanır ve piston havayı sıkıştırmak için yükselir.
  3. Ateşleme: Yakıt, sıkıştırılmış havanın ısısına maruz kalır. Bu durum da pistonu aşağı doğru iten yanma ve genleşmeyle sonuçlanır.
  4. Egzoz: Pistonun yukarı hareketinde egzoz valfi açılır ve yanmış gaz dışarı atılır.

Dizel Motor Yapısı Nasıldır?

Dizel motor parçaları, içerdiği çok daha yüksek yükler nedeniyle benzinli motor eşdeğerlerinden çok daha güçlü hale getirilmelidir. Bu nedenle dizel motor bloğunun duvarları, benzinli motor bloğundan çok daha kalındır. Ayrıca ekstra güç sağlamak ve stresi emmek için daha fazla destek ağlarına sahiptir. Daha güçlü olmasının yanı sıra, ağır hizmet tipi blok gürültüyü de daha etkili bir şekilde azaltabilmektedir.

Sonuç olarak; pistonlar, biyel kolları, krank milleri ve yatak kapakları, benzinli motor muadillerinden daha güçlü olmalıdır.

Dizel Motorların Avantajları Nelerdir?

Dizel motorların benzinli motorlara göre en büyük avantajı daha düşük işletme maliyetine sahip olmasıdır. Bunun nedeni, dizel yakıtın tipik olarak düşük fiyatı ve yüksek sıkıştırma oranıdır. Piston strokunun en altındayken silindirin hacmi, piston üstteyken silindirin hacmine bölünür. Ancak, yakıt fiyatı bir bölgeden diğerine değişmektedir. Bu nedenle dizel yakıtın yüksek olduğu bir bölgede yaşıyorsanız dizel araç kullanmanın avantajı biraz azalacaktır.

Mesele sadece benzinli ve dizel motorlar arasında karar vermek değildir. Önemli olan aracınızın kullanımına göre motorunuz için doğru parçaları seçmenizdir. Bu nedenle satın aldığınız motor parçalarının orijinalliğini doğrulamak ve OEM özelliklerine uygun olup olmadığını kontrol etmek oldukça önemlidir.

 

Markalar referans amaçlı gösterilmiştir. Orijinal ürün olduğu anlamına gelmez.