tr 
en 
CMM ölçüm cihazı, koordinat ölçüm cihazı olarak da bilinmektedir. Cihaz "coordinate measurement machines" kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Kalite kontrol ve test sürecinde kullandığımız bu cihaz 3 boyutlu ölçümlerin alınabilmesi için tasarlanan donanım ve yazılım bileşenlerinden oluşmaktadır.
CMM Nedir?
CMM ölçüm cihazı bir koordinat ölçme sistemidir. Söz konusu bu sistem kartezyen koordinata göre ölçüm yapmaktadır. X, Y ve Z ekseninde hareket etmektedir. Proba bağlı kafası 360 derece kendi ekseninde dönerek çok yönlü ölçüm imkânı sunmaktadır.
Fabrikamızda kalite kontrol ve test aşamasında kullandığımız CMM tezgâhları boyutsal ölçümler arasında yüksek hassasiyete sahiptir. 1 mikron hatta daha altında hassasiyette ölçümler yapılabilmektedir. Bu sayede üretimde oluşan hatalar kalite kontrol ve test sürecinde fark edilerek müşteriye ulaşmadan bu hatalar ortadan kaldırılmaktadır.
CMM Ölçüm Cihazının Türleri Nelerdir?
Üç boyutlu ölçüm cihazları (koordinat ölçüm cihazları) temel olarak; gövde, kayıt ve kızaklar, kontrol ünitesi, servo motorlar, elektronik cetveller, problama sistemi, yazılım, bilgisayar donanımı gibi ana bileşenlerden oluşmaktadır. Kullanım alanlarına göre farklı koordinat ölçüm cihazları bulunmaktadır.
CMM ölçüm cihazının türleri aşağıdaki gibidir:
Klasik (Sabit)
İlk CMM ölçüm cihazı 1960’lı yılların başında üretilmiştir. Üretilen bu makine X,Y,Z konumunu görüntüleyen bir dijital değerin okunduğu basit bir cihazdır. Klasik CMM tipleri köprü, destek ve rampa bileşenlerini içerir. Sabit koordinat ölçüm cihazları çok yüksek hassasiyet düzeylerine sahiptir. Aynı zamanda CAD modeline bir bağlantı sağlarlar. Ancak parçanın makineye getirilmesini ve parçanın CMM ölçüm ızgarasına sığmasını gerektirmektedir.
Sabit CMM makinesinin kullanımı oldukça karmaşıktır. Dolayısıyla bu durum potansiyel operatör ve kullanıcı sayısını kısıtlamaktadır.
Taşınabilir Koordinat Ölçüm Cihazı
Taşınabilir CMM ölçüm cihazı, klasik koordinat ölçüm cihazlarından daha fazla avantaja ve esnekliğe sahiptir. Ağırlıkları düşüktür. Dolayısıyla ölçüm yapılması gereken her yerde kullanılabilirler. Klasik makinelerde parçanın makineye götürülmesi gerekirken, taşınabilir makinelerde makine parçaya götürülebilir. Kullanılması için kontrollü bir ortam oluşturulmasına gerek yoktur. Aynı zamanda kullanımı oldukça basittir. Oldukça yüksek doğrulukta sonuçlar sağlarlar. Ayrıca klasik CMM ölçüm cihazlarına göre çok daha ucuzdur.
Mafsallı Kollu
Mafsallı kol CMM ölçüm cihazı, probun 3 boyutlu ortamdaki konumunu belirleyip kaydeder. Sonrasında yazılım aracılığı ile sonuçları raporlar. Prob ucunun konumunun hesaplanması için, koldaki her bir bağlantı noktasının dönüş açısının ve her bir segmentin uzunluğunun bilinmesi gerekmektedir. En açık konumda radyal erişim mesafesi tipik olarak 60 cm ile 182 cm arasında değişmektedir.
Kol içerisinde her bir hareketli bağlantı noktasının dönüş açısı, optik döner kodlayıcılar kullanılarak belirlenmektedir. Bu kodlayıcılar, cam bir disk üzerine hassas şekilde çizilmiş çizgileri tespit ederek dönüş sayısını artışlı bir şekilde belirler. Kollar tipik olarak 6 veya 7 dönüş eksenine sahiptir. Bu da cihazın çok farklı şekillerde hareket etmesine olanak sağlamaktadır.
Lazerli CMM Ölçüm Cihazı
Lazerli koordinat ölçüm cihazının çalışması oldukça kolaydır. İki açı ve bir mesafe ölçer bu cihazın kullanımının temelini oluşturmaktadır. Lazerli ölçüm cihazı interferometre ve mutlak mesafe ölçer (ADM) olmak üzere iki tiptedir.
Lazerli takip cihazı, ölçülecek nesne üzerinde tutulan retroreflektif bir hedefe bir lazer ışını gönderir. Hedeften yansıyan ışın geldiği yolu tekrar takip ederek, cihaza çıktığı noktadan geri döner. Işın cihaza döndüğünde, cihaz ile SMR arasındaki mesafeyi ölçen bir mesafe ölçüm sistemine iletilmektedir.
Lazerli takip cihazı oldukça yüksek doğruluk düzeylerine ve çok daha geniş bir ölçüm aralığına sahiptir. Çok yüksek hızlarda koordinat verileri toplar. Aynı zamanda sadece bir operatör tarafından çalıştırılabilmektedir.
